«و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین»
میخواهیم که منت بگذاریم بر
آنان که در زمین ضعیف داشته شدند و آنان را پیشوا و وارث قرار دهیم. «ابن
ابی الحدید میگوید: علماء ما اهل تسنن میگویند: این آیه اشارهای است به
آن امامی که مالک زمین و مسلط بر ممالک خواهد شد.»
این آیه نیز، طبق پارهای از
سخنان امام علی بن ابیطالب (ع) در «نهج البلاغه» و روایاتی از دیگر
امامان، به گونهای، ناظر به مستضعفان محروم و پیروان راه حق است، که
سرانجام، جهان از آن شایستگان ایشان خواهد شد و این امر، در زمان ظهور حجت
بالغه است؛ چنانکه شیخ بزرگوار ابوجعفر صدوق، در «امالی» روایت کرده است
که علی (ع) فرمودند:
«این آیه مربوط به ماست».
«و لقد کتبنا فی الزبور، من بعد الذکر، ان الارض یرثها عبادی الصالحون»
ما در زبور داود، از پس ذکر (تورات)، نوشتهایم که سرانجام، زمین را بندگان شایسته ما میراث برند و صاحب شوند.
«امام باقر (ع) فرموده:
این بندگان شایسته که وارثان زمین شدند، اصحاب مهدی هستند، در آخرالزمان شیخ طبرسی، پس از نقل این حدیث، میگوید:
حدیثی که شیعه و سنی
، از پیامبر (ص) روایت کردهاند، بر گفته امام باقر دلالت دارد. حدیث این
است: «اگر از عمر دنیا باقی نماند مگر یک روز، خداوند همان یک روز را آن
قدر دراز کند، تا مردی صالح، از اهل بیت من، برانگیزد، و او جهان را، همان
گونه که از جور و ستم لبریز شده باشد، از داد و دادگری لبریز سازد.» و
امام ابوبکر احمد بن حسینی بیهقی، در کتاب «البعث و النشور»، اخبار بسیاری
در این باره آورده است و آن اخبار را، نواسه او، ابوالحسن عبیدالله بن
محمد بن احمد، در سال 518، برای ما روایت کرد.»
«وعد الله الذین آمنوا منکم و
عملوا الصالحات، لیستخلفنهم فی الارض، کما استخلف الذین من قبلهم، و
لیمنکنن لهم دینهم، الذی ارتضی لهم، و لیبدلنهم من بعد خوفهم امنا...»
خداوند، آنان را که گرویدند از
شما و نیکیها کردند، وعده داده که به یقین ایشان را خلیفه کند در زمین-
چنانکه آنان که از پیش بودند خلیفه ساخت- و دینشان را بگستراند، آن دین که
بپسندید برای آنان، و هم آنان را از پس بیمی که دارند، بی بیمی دهد و
ایمنی...
«شیخ طبرسی نوشته است :
از امامان اهل بیت روایت شده
است که این آیه، درباره مهدی آل محمد (ص) است. شیخ ابوالنضر عیاشی، با
اسناد خود، از حضرت امام زین العابدین (ع) روایت کرده است که این آیه را
خواند و فرمود:
«اینان به خدا سوگند شیعه ما
هستند، خدا این کار را در حق آنان به دست مردی از ما خواهد کرد و این مرد
مهدی این امت است و همان کسی است که پیامبر (ص) فرموده است: اگر از عمر
دنیا جز یک روز باقی نماند، خدا همان یک روز را چنان دراز کند تا مردی از
خاندان من حاکم جهان گردد. اسم آن مرد اسم من (محمد) است. او زمین را از
عدل و قسط لبریز سازد، همان گونه که از ظلم و جور لبریز شده باشد و همچنین
مطلبی درباره این آیه، از امام محمد باقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) نیز
روایت شده است.»